Uzama Ölçme Aparatları (Ekstensometreler)
Malzeme test cihazlarında uzama davranışı, dolaylı ve direkt olmak üzere iki ayrı yöntemle tespit edilebilmektedir.
Dolaylı uzama yönteminde uzama, malzeme test cihazının hareketli bölümünün test sırasında aldığı yol ile ölçülür. Bu yöntemle yapılan uzama ölçümlerinde tutma aparatları ve sistemdeki esneme hareketleri ile malzemenin şekilli ve tutucu içerisinde kalan bölgelerindeki uzamalar ile tutucularda meydana gelen hareketler uzama sonucuna etki edecektir.
Bu yöntemle uzama ölçümleri şu hallerde uygundur;
- Test sırasında bir düzeltme eğrisinin alınabildiği durumlarda
- Yüksek uzama gösteren malzemelerde
- Belirli bir sıkma kuvveti uygulanmış tutucularla test edilen şerit malzemelerde
- Katı ve akma göstermeyen malzemelerde
Bu durumlar dışında uzama ölçümleri mutlaka malzeme üzerinde belirlenen ölçme bölgesinden ve direkt olarak yapılmalıdır.
Direkt uzama ölçme yöntemlerinde, ölçme bölgesi dışında kalan bölgelerin ve uzamaya etki edebilecek diğer hususların devre dışı bırakılması, uzama değerlerinin kesin ve doğru olarak ölçülmesini sağlar. Bu şekilde yapılacak uzama ölçümleri için malzeme cinsine göre ölçme aparatı seçmek çok önemlidir. Zwick üç ayrı ölçme yöntemine göre ölçme aksesuarları üretmektedir.
- Uzama ölçümleri
- Kesit daralması ölçümleri
- Basma ve eğme yöntemleri sırasında oluşan şekil değişimleri
Ölçme aksesuarları yapılacak testin cinsine, malzeme özelliklerine, test parçasının şekli ve boyutlarına bağlıdır. Bu şartlar göz önüne alınarak Zwick tarafından geliştirilmiş farklı tipte ölçme aksesuarları mevcuttur.
Uzama aksesuarlarının (ekstensometre) malzemeye göre seçilmesi çok önemlidir. Metal ve benzeri malzemelerde düşük hareket alanlı ama buna karşı yüksek hassasiyet gerektiren ekstensometreler kullanılırken, kauçuk ve elastomer malzemeler gibi yüksek uzama gösteren malzemelerde uzun ölçme aralığına sahip ekstensometreler kullanılmalıdır.
Yüzeyin çok hassas olduğu malzemelerde ve kopma anında çevreye hasar verebilecek türdeki malzemeler içinse temassız ölçüm yapabilen optik veya video ekstensometreler kullanılmalıdır. Zwick/Roell tüm malzeme test uygulamalarında doğru ve kesin uzama ölçümleri için yüksek kalite ve hassasiyette ekstensometreler sunmaktadır.
|
